کد مطلب:223661 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:211
قاضی نور الله
قاضی نور الله بن شریف الحسینی المرعشی الشوشتری در مجالس المؤمنین گوید: مشهد مقدس رضوی در اصل دهی بود كه سناباد نام داشت و از توابع طوس است.
و بعد از آنكه مرقد منور حضرت امام رضا علیه السلام در آنجا واقع شد باندك مدتی از اعاظم بلاد خراسان شد و شهر طوس منسوخ بلكه مندرس و مطموس گردید و بسبب بركات مرقد منور حضرت امام رضا علیه السلام و حسن اهتمام سادات رفیع الدرجات موسوی و رضوی اهالی آنجا همیشه تابعان دین مصطفوی و ناهجان مناهج مرتضوی بوده اند و شرح رواج و رونقی كه در زمان پادشاه صاحبقران مغفور (شاه طهماسب اول صفوی) در آستان مشهد مقدس و ثواب زیارت آن حضرت روایات بسیار است اگر خواهند بكتب زیارات اصحاب رجوع نمایند - انتهی.
امین احمد راضی در كتاب هفت اقلیم گوید: مشهد مقدس از عظایم بقاع عالم و كعبه ی حاجات طوایف بنی آدمست و این ولایت در ازمنه ی سابقه بطوس شهرت داشته و در احادیث آمده كه هر كس از سر ارادت آنمرقد معطر را دریابد ثواب هفت حج در دیوان اعمال او نویسنده و در جوار شهر مزار فیض آثار میر علی امواست كه هر كس در آن مرقد سوگند بدروغ خورد البته هلاك گردد و مشهد مقدس منقسم بدوازده بلوك است كه یكی از آن جا غرقست و ارغوان كه دره ای بدان لطافت و شگرفی در تمام خراسان نیست از ضمائم این بلوك است و دیگری بلوك اخلومد است و آبشار آن نیز از جاهای نیك آندیار است - انتهی.
میرزا حسن زنوزی در ریاض الجنة در ضمن طوس گوید: قبر منور امام الجن و الانس علی بن موسی الرضا علیه السلام در دیه سناباد بچهار فرسنگی طوس است لله الحمد از بركت قبر منور آن حضرت از اعاظم بلاد، خراسان است. نیز گوید: در مدح آن بقعه ی متبركه مفاد حدیث بین جبلی طوس روضة من ریاض الجنة كافی و وافی است و احادیث در مدح آن ملك بسیار است. انتهی.
حاجی معتمد الدولة فرهاد میرزا در كتاب جام جم می نویسد: پایتخت حالیه ی خراسان مشهد مقدس رضویست كه مرقد منور سلطان علی بن موسی الرضا علیه السلام در آنجاست و آن امام همام در صفر المظفر دویست و دو و بروایتی دویست و سه هجری با زهر شهید شد و در قریه ی سناباد طوس مدفون گردید و اكنون آن قریه جزو شهر است و مشهد را قدیما طوس می نامیدند و
[ صفحه 51]
طوس مشتمل بر دو قصبه بود كه یكی را طابران و دیگری را نوقان می گفتند كه اكنون هر دو حكم واحد را دارد و هر دو آنها مشهد گفته می شود و تذهیب گنبد مطهر از نادرشاه است و در حرم مطهر جمعی از اكابردین مدفون شده اند و ولیعهد دولت ایران عباس میرزا نیز پس از فتح خراسان و سرخس در شب پنجشنبه دهم جمای الاخره هزار و دویست و چهل و نه هجری در آن بلده ی طیبه وفات یافت و در آن حرم مدفون گشت و از عمرش چهل و پنجسال و ششماه و شش روز قمری گذشته بود - انتهی.
كاتب چلبی در كتاب جهان نما كه بتركی نگاشته شده گوید: در سال دویست و سه هجری حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام در طوس رحلت فرموده در قریه ی سناباد مدفون شده از آن روز آنقریه به مشهد موسوم و مشهور گردید و شهرتی عظیم یافت بعد ارباب مكنت و صاحبان ثروت و ریاست در حوالی آن مرقد مطهر مقابر برای خود ساختند و با بنیه ی عالیه آنجا را مزین كردند و آن قریه قصبه ی معمور شده خاصه در عهد سلاطین صفویه آن حرم و روضه ی محترم چندان به تزیینات آراسته امد كه پر از قنادیل و شمعدانهای طلا و نقره گردید و اسم طوس بكلی فراموش و تمامی ولایت بنام مشهد معروف گشت.
اینست آنچه در كتب فارسی و تركی از جغرافی مشهد نگاشته شده.
و بعد از آنكه مرقد منور حضرت امام رضا علیه السلام در آنجا واقع شد باندك مدتی از اعاظم بلاد خراسان شد و شهر طوس منسوخ بلكه مندرس و مطموس گردید و بسبب بركات مرقد منور حضرت امام رضا علیه السلام و حسن اهتمام سادات رفیع الدرجات موسوی و رضوی اهالی آنجا همیشه تابعان دین مصطفوی و ناهجان مناهج مرتضوی بوده اند و شرح رواج و رونقی كه در زمان پادشاه صاحبقران مغفور (شاه طهماسب اول صفوی) در آستان مشهد مقدس و ثواب زیارت آن حضرت روایات بسیار است اگر خواهند بكتب زیارات اصحاب رجوع نمایند - انتهی.
امین احمد راضی در كتاب هفت اقلیم گوید: مشهد مقدس از عظایم بقاع عالم و كعبه ی حاجات طوایف بنی آدمست و این ولایت در ازمنه ی سابقه بطوس شهرت داشته و در احادیث آمده كه هر كس از سر ارادت آنمرقد معطر را دریابد ثواب هفت حج در دیوان اعمال او نویسنده و در جوار شهر مزار فیض آثار میر علی امواست كه هر كس در آن مرقد سوگند بدروغ خورد البته هلاك گردد و مشهد مقدس منقسم بدوازده بلوك است كه یكی از آن جا غرقست و ارغوان كه دره ای بدان لطافت و شگرفی در تمام خراسان نیست از ضمائم این بلوك است و دیگری بلوك اخلومد است و آبشار آن نیز از جاهای نیك آندیار است - انتهی.
میرزا حسن زنوزی در ریاض الجنة در ضمن طوس گوید: قبر منور امام الجن و الانس علی بن موسی الرضا علیه السلام در دیه سناباد بچهار فرسنگی طوس است لله الحمد از بركت قبر منور آن حضرت از اعاظم بلاد، خراسان است. نیز گوید: در مدح آن بقعه ی متبركه مفاد حدیث بین جبلی طوس روضة من ریاض الجنة كافی و وافی است و احادیث در مدح آن ملك بسیار است. انتهی.
حاجی معتمد الدولة فرهاد میرزا در كتاب جام جم می نویسد: پایتخت حالیه ی خراسان مشهد مقدس رضویست كه مرقد منور سلطان علی بن موسی الرضا علیه السلام در آنجاست و آن امام همام در صفر المظفر دویست و دو و بروایتی دویست و سه هجری با زهر شهید شد و در قریه ی سناباد طوس مدفون گردید و اكنون آن قریه جزو شهر است و مشهد را قدیما طوس می نامیدند و
[ صفحه 51]
طوس مشتمل بر دو قصبه بود كه یكی را طابران و دیگری را نوقان می گفتند كه اكنون هر دو حكم واحد را دارد و هر دو آنها مشهد گفته می شود و تذهیب گنبد مطهر از نادرشاه است و در حرم مطهر جمعی از اكابردین مدفون شده اند و ولیعهد دولت ایران عباس میرزا نیز پس از فتح خراسان و سرخس در شب پنجشنبه دهم جمای الاخره هزار و دویست و چهل و نه هجری در آن بلده ی طیبه وفات یافت و در آن حرم مدفون گشت و از عمرش چهل و پنجسال و ششماه و شش روز قمری گذشته بود - انتهی.
كاتب چلبی در كتاب جهان نما كه بتركی نگاشته شده گوید: در سال دویست و سه هجری حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام در طوس رحلت فرموده در قریه ی سناباد مدفون شده از آن روز آنقریه به مشهد موسوم و مشهور گردید و شهرتی عظیم یافت بعد ارباب مكنت و صاحبان ثروت و ریاست در حوالی آن مرقد مطهر مقابر برای خود ساختند و با بنیه ی عالیه آنجا را مزین كردند و آن قریه قصبه ی معمور شده خاصه در عهد سلاطین صفویه آن حرم و روضه ی محترم چندان به تزیینات آراسته امد كه پر از قنادیل و شمعدانهای طلا و نقره گردید و اسم طوس بكلی فراموش و تمامی ولایت بنام مشهد معروف گشت.
اینست آنچه در كتب فارسی و تركی از جغرافی مشهد نگاشته شده.